Haberá reforma laboral? Por Héctor Sánchez

Un Goberno progresista estaba obligado politicamente a facer unha nova reforma laboral que mellorara substancialmente as Reformas Laborais proempresariais e contra o persoal traballador feitas polo Goberno do PSOE de Zapatero no 2.010 e polo Goberno do PP de Rajoy no 2.012.

Tamén estaba obligado economicamente pola imposición da Comisión Europea de que tiña que reducir a temporalidade para poder recibir 12 mil millóns de euros dos fondos europeos.

Dado este contexto político interno, e económico ca Comisión Europea, o Goberno do PSOE e UP tiña que abordar o tema dunha nova Reforma Laboral despois das Reformas Laborais feitas polo Goberno do PSOE de Zapatero no 2.010 e polo Goberno do PP de Rajoy no 2.012.

A REFORMA LABORAL DO GOBERNO DO PSOE DE ZAPATERO NO 2.010

O contexto partía da crise económica que comezou no 2.008 e propiciou un forte aumento do número de traballadoras e traballadores en paro.

O Goberno do PSOE de Zapatero, despois de que non chegaran a un acordo a Patronal e os Sindicatos, sacou un Real Decreto Lei con medidas proempresariais e contra os intereses do persoal traballador

As principais medidas negativas foron:

1) Abaratar o custo do despido improcedente que estaba en 45 días por ano traballado a 33 días.

2) Abaratar o custo do despido procedente -cando as empresas alegaban perdas -para ser de 20 días por ano traballado cando era de 45 días.

3) As empresas e os sindicatos poderían pactar desvincularse do convenio se a empresa alegaba perdas.

A Reforma, aprobada en segundo tramite no Congreso o 9 de setembro, contou cos únicos votos a favor do PSOE, tivo a a abstención do PNV e os votos en contra da dereita do PP e de Converxencia e Unión e da esquerda estatal e nacionalista.

Tivo a oposición frontal de CCOO e UGT que convocaron unha Folga Xeral pero para despois -29 de setembro -de que fora aprobada no Congreso cando as medidas de presión hai que facelas antes de que sexan aprobados os cambios.

A REFORMA LABORAL DO GOBERNO DO PP DE RAJOY NO 2.012

O contexto seguía sendo o mesmo que comezou no 2.008. A Reforma Laboral do PSOE de Zapatero non arranxara nada. @s empresarios querían ganar máis -ou perder menos -. E a decepción que causou o PSOE en moita xente prexudicada facilitou que o PP ganara as eleccións cunha ampla maioría absoluta.

RESUMO DA REFORMA

Implantou un abaratamento do despido; deulle poder ás empresas para cambiar xornadas, turnos, funcións e salarios; facilidades para despedir; posibilitou despidos colectivos nas administracións e empresas públicas e fomentou o abuso da temporalidade.

Unha das medidas centrais foi que primaran os convenios de empresa sobre os convenios sectoriais, estatais e autonómicos o que repercutiu automaticamente en salarios máis baixos.

Outra foi derrogar a ultraactividade pola cal ao caducar un convenio, aplicábase un de ámbito superior no caso de habelo, ou senón depender directamente do Estatuto das Traballadoras e Traballadores.

Outra foi que as empresas podían desvincularse dos convenios con so alegar perdas.

Modificaron o artigo 41 do Estatuto dos Traballadores e Traballadoras de maneira que unha empresa podía acordar modificacións substanciais das condicións de traballo cando existan probadas razóns económicas, técnicas, organizativas ou de produción poidendo a parte empresarial cambiar unilateralmente condicións recoñecidas nos contratos e nos acordos colectivos.

Modificaron o artigo 52 do Estatuto para poder despedir alegando causas económicas, técnicas, organizativas e de produción.

E outras moitas máis.

Foron convocadas mobilizacións por CCOO e UGT en moitas cidades o 18 e 19 de febreiro que congregaron a milleiros de persoas, que foron máis testimoniais que efectivas xa que so dous días de mobilizacións non podían frear a maioría absoluta do PP.

A Reforma foi aprobada no Congreso o 8 de marzo cos votos do PP, CIU, UPN, FA, votando en contra o PSOE, Esquerda Plural, PNV, UPyD e o resto do Grupo Mixto.

E tampouco podía ter moita efectividade que CCOO e UGT se sumaran á Folga Xeral do 29 de marzo promovida polos sindicatos vascos ELA-STV e LAB e polo sindicato galego da CIG.

Nese ano eu era delegado sindical representando á CIG no Comité de A Coruña de Política Social e sempre parecéume que o sindicalismo estatal, o vasco e o galego loitaron pouco -uns algo máis que outros – tendo en conta o salvaxe ataque político-económico dunha Reforma moi atentoria contra os dereitos das traballadoras e traballadores.

O ACORDO DO GOBERNO, CCOO, UGT, CEOE, CEPYME

Para poder valorar mellor o Real Decreto Lei froito do acordo do Goberno con CCOO, UGT, A CEOE e a CEPYME é útil unha comparativa ca normativa anterior ás Reformas Laborais dos Gobernos do PSOE de Zapatero e do PP de Rajoy, as promesas dadas, así como en que situación política-económica estamos.

O ACORDO DO GOBERNO, CCOO, UGT, CEOE, CEPYME

Algunhas melloras

Tal como quería a Comisión Europea hai bastantes melloras no relativo á TEMPORALIDADE.

Hai modificacións nos contratos formativos co fin de limitar a súa duración; desaparece o contrato de duración determinada por obra e servizo; reduce o tempo en canto a pasar de temporal a indefinido quedando en 18 meses nun período de referencia de 24 meses; un contrato temporal requerirá a previa xustificación do motivo e un máximo de duración de seis meses.

As empresas subcontratadas rexiranse pola actividade concreta que desenrolan polo que terán que pagar o salario correspondente en vez de pagar polo convenio de orixe.

Os ERTE requerirán dunha aceleración da tramitación; as empresas non poderán facer novas contratacións laborais salvo casos concretos; queda explicitada a causa de forza maior por saúde pública.

Unha vez caducados os convenios, recuperase a ultraactividade e o convenio sigue vixente.

Aspectos negativos que persisten

Seguirá podéndose despedir por causas económicas, técnicas, organizativas ou de produción

O custo do despido sigue igual. Nos improcedentes, de 33 días por ano traballado cun tope de 24 meses, e nos procedentes -debido a perdas da empresa -, de 20 días por ano traballado cun tope de 12 meses.

Sigue prevalecendo o convenio de empresa sobre os estatais e autonómicos, salvo no tema salarial que prevalece o estatal, anque as empresas poden desvincularse.

Sigue podendo modificarse as condicións de traballo no que afecte á xornda, salario, turnos e funcións, pero a empresa non poderá facelo unilateralmente e sen a supervisión das autoridades laborais.

Instaurase un Mecanismo Red polo cal as empresas que teñan dificultades globais ou cíclicas poderán solicitar á autoridade laboral a redución da xornada ou a suspensión dos contratos.

ESTA REFORMA NON PODIA SER MELLOR

O PSOE e UP, ao decidir negociar a Reforma con dous sindicatos propensos a negociar -sen mobilizar -e ca Patronal, deixaba claro que pretendía un acordo a medio camiño no cal ninguén ganara e perdera moito.

Polo tanto era imposible a derrogación das dúas Reformas Laborais tantas veces prometida por UP e menos polo PSOE, como imposible que empeoraran artigos craves para o beneficio empresarial, e que melloraran substancialmente artigos craves para o persoal traballador.

Non esquezamos que o PSOE ten estreitos vencellos empresariais, que UP ten unha actitude máis digna pero con pouca forza e como socio minoritario do Goberno, é responsable do que decida o Goberno -gústelle máis ou gústelle menos -.

HABERA REFORMA LABORAL?

En todos os temas non importan so os artigos senón que lles importa moito a todos os partidos que apoios ganan e que apoios perden.

O Goberno marxinou do Acordo aos partidos que apoiaron a investidura de Pedro Sánchez, os Orzamentos Xerais………e non pode irlle a ERC, PNV, BILDU co Acordo feito a cambio de nada, e necesita dos votos deles para aprobar no Congreso este Acordo.

O Real Decreto Lei promulgado no BOE o 28 de decembro ten un prazo máximo de 30 días -ata o 26 de xaneiro – para ser debatido no Congreso e ser aprobado ou rexeitado.

As cousas complicanse máis dado que Podemos non se pronunciou sobre o Acordo, e eu, persoalmente, creo que non se pronunciou porque foi marxinado por Yolanda Díaz e o seu equipo asesor.

Podemos quere manter o bloque que apoiou a investidura de Pedro Sánchez -fundamentalmente ERC, PNV e BILDU – e non quere unha negociación con Cidadáns, que de fructificar supón darlle un balón de oxigeno a un partido en decadencia cando, ademais, cos seus votos tampouco alcanzarían os 176 necesarios.

A súa vez, a CEOE está tan satisfeita co texto que non quere que se modifique nada, e a súa vez a marxe de manobra de negociación con ERC, PNV e BILDU é mínimo.

Hai moitas cousas opostas como para encaixalas todas en tan pouco tempo, dai que non estea garantido que a Reforma Laboral sexa aprobada.

E dentro desta situación está a presión que recibe a dirección do PP de Casado por parte de xente influinte política e económica para que o PP se abstivera, e a Reforma se aprobara cunha maioría simple.

De ocorrer isto, que pode ocorrer, o que é seguro que se deteriorarían moito as relacións do Goberno con ERC, PNV e Bildu, máximo cando no País Vasco é maioritario o sindicalismo vasco de ELA e LAB que negocia cousas importantes ca Patronal vasca, e que a Patronal catalana está en contra do Acordo, polo que a dirección da CEOE ten unha división de importancia.

Agora, publicamente, está a loita do relato entre todas as partes que apoian o Acordo e quen o rexeita para ganar apoios populares, e, como sempre, cousas tan complexas simplifícanse con catro frases a favor e catro frases en contra.

De aquí a cando se celebre o Pleno do Congreso van pasar cousas importantes que ningunha das Organizacións implicadas controla na súa totalidade polo que pode haber novedades importantes.