Hoxe comezou no espazo de intervención cultural A Normal, da Universidade da Coruña, o III Congreso A memoria diversa, arredor da memoria LGTBIQA+ en Galicia, organizado pola Área de Lingua, Política de Igualdade e de Xénero e de Dereitos Civís da Deputación da Coruña, dentro do seu programa ‘Liberdade de ser e de sentir’.
A debate en todos os relatorios, o tema do sexilio, que xa centrou as reflexións da mesa de presentación, ‘A memoria tamén é diversa’, na que participaron a deputada de Igualdade e Dereitos Civís, Soledad Agra; a vicerreitora de Igualdade e Diversidade da Universidade da Coruña, Cristina López Villar, e o comisario do congreso, Marcos López.
Agra defendeu «a obriga da Deputación de se comprometer a apoiar e promover iniciativas para dar visibilidade, estudar e axudar a normalizar a vida das persoas que son discriminadas por razón da súa orientación sexual ou identidade de xénero».
«Os sexilios», afirmou a deputada, «seguen existindo hoxe en día». «O camiño que ‘outres’ fixeron», engadiu, «levounos a unha mellora impresionante nos dereitos das persoas do colectivo LGTBIQA+ nestes últimos anos, pero é moito máis fácil perdelos do que custou gañalos, por iso non debemos deixar que sigan medrando os discursos de odio e de rexeitamento á non heteronormatividade».
«Non admito que ser libre para ser e sentir», rematou, «sexa algo que haxa que ‘tolerar’: é un dereito, é xustiza social, e loitaremos para conseguilo para que ninguén teña nunca que sexiliarse».
Sandra López, da asociación de mulleres para a igualdade e visibilidade lésbica Les Coruña, presentou e moderou a segunda mesa, ‘O sexilio de Elisa e Marcela’, sobre «Elisa e Marcela», a proposta teatral que A Panadaría estreou en 2017 e se converteu nun dos fitos do teatro galego nos últimos anos, con 280 funcións por toda a península en máis dunha ducia de premios acadados. Participaron no coloquio Gena Baamonde, autora do texto e directora da montaxe, e Alién Kendelman, cofundadora da compañía e creadora, actriz e compositora da música da obra.
Na segunda conversa, ‘A memoria de Eduardo Blanco Amor. A poesía do sexilio’, conducida por Eva Mejuto, autora do libro editado pola Deputación «Memoria diversa», interviron o xornalista, poeta e editor Antón Lopo e o músico e escritor Éric Dopazo. A xornada rematou co proxección do vídeo da canción «Eduardita», de Piratas sen parche.
Programa de mañá
10 horas. Os sexilios a través do tempo e dos espazos. Presentada e moderada por Xandre Garrido, da Asociación Avante LGBT+.
- Sexilio e metronormatividade, conIgnacio Elpidio Domínguez Ruiz, investigador e antropólogo.
- O periplo de Teresita: sexiliadas galegas do primeiro terzo do século XX, con Daniela Ferrández, investigadora posdoutoral (USC) sobre a historia da disidencia sexual en Galiza.
- De rusia a galiza: o sexilio hoxe, con Roman Efremov, refuxiado político ruso e activista LGBT.
13 horas. Inadaptacións, desvíos, extravíos, fugas e reencontros: autobiografía dunha paxara. Coa socióloga e escritora Fefa Vila. Presenta a música e poeta Lucía Aldao.
17 horas. Maricón perdido: marchar para ser. Con Bop Pop, xornalista, escritor e creador da serie «Maricón perdido». Presenta Óscar Rodríguez, da Asociación ALAS A Coruña.
18.30 horas. Desafiando o esquecemento: abordando a ausencia de memoria de homes trans. Con Ares Piñeiro, sexólogo e secretario de Errespetuz, e Nee Barros, activista e ‘escritore’. Presenta e modera Max Suárez, da Asociación Arelas.
20 horas. Concerto ‘Loita amada’, do grupo Tabernarios, formado por Marcelo Dobode e Víctor Movilla.