O verdadeiramente novidoso e rupturista do pacto de investidura entre os soberanistas transversais de JuntsxCat e o PSOE é a linguaxe. Como ten escrito o xornalista catalán Vicent Partal o documento asinado semella moito máis un acordo marco de paz ca un pacto de investidura. Porque constata as grandes diverxencias entre uns e outros (desenvolvemento autonómico vs independencia) e, porén, deseña uns acordos dende esa discrepancia sen que ninguén renuncie aos seus obxectivos últimos nin próximos.
Neste senso é moi salientábel o axuizamento negativo, a xeito de orixes remota e inmediata do conflito catalán dos Decretos de Nova Planta de 1707-1716 que derrogaron as liberdades catalás (e tamén as dos Reinos de Aragón, Valencia e Mallorca) e da Sentenza do Tribunal Constitucional de xuño de 2010 que declarou parcialmente a inconstitucionalidade do Nou Estatut de 2006, malia ter sido aprobado maioritariamente en referendum pola cidadania.
Tamén é moi potente a decisión de promover unha amnistía cun perímetro abondo para coller todos os feitos de intencionalidade política conectados coa convocatoria, desenvolvemento e resultas da consulta cidadá do president Màs (9-N 2014) e do referendum de Puigdemont (1-Ou 2017). Entre eles accións indirectamente vencelladas co procès que teñen o denominador común do lawfare. É dicir, dunha actuación desproporcionada na aplicación da lei penal ou contàbel por parte do Tribunal Supremo, do Tribunal de Contas, dalguns outros órganos xudiciais e da Fiscalía. Actuación desaquelada que precisamente xustifica unha medida tan excepcional como a amnistía para a restauración democrática.
Certo é que o acordo é de execución complexa. JuntsxCat terá que cumprir coa súa parte esta semana e case todo o resto depende da vontade do PSOE. Velaí o acerto dos juntaires de Puigdemont ao esixiren unha ferramenta mediadora de relato, verificación e control, composta por unha equipa internacional de catro persoas, entre elas un coordenador, que haberá de dar conta unha vez ao mes do grao de progreso na execución do acordo.
Tanto neste acordo como no pacto asinado co PNV hai un recoñecemento formal do carácter nacional de Catalunya e Euskadi, o que alicerza o compromiso de lle ceder a Catalunya a recadación de todos os tributos e abre a vía para unha mutación substancial da estrutura do Estado. E, neste contexto, albíscase o acerto do pacto de investidura BNG-PSOE ao lle extender a Galicia as resultas xurídico-políticas do eventual recoñecemento nacional de Catalunya e Euskadi, mesmo a do traspaso das competencias de recadación e liquidación de todos os tributos que agora se lle prometen a Catalunya.
Cómpre unha remuda do paradigma político para que morran xa as solucións esgotadas e caducas e medre o novo. Para que agromen as solucións que piden os tempos.