Co pomposo nome de «Universal Fauna Congress 2024» esta fin de semana celébrase en Gondomar un encontro de afeccionados e empresas dedicadas á cetrería, acuariofilia, terrarofilia e todo o relativo á cría en cautividade de especies autóctonas e exóticas de fauna silvestre. A casualidade fai que esta feira do sector da cría e compravenda de especies de fauna silvestre realícese só uns días despois de celebrarse o día mundial da biodiversidade e o día europeo dos parques nacionais. Ambos os eventos poden parecer complementarios, pero en moitos casos mesmo poden ser antagónicos.
A Fundación Biodiversidade, dependente do Ministerio para a Transición ecolóxica, defínea así «Se entende por biodiversidade a ampla variedade de plantas, animais e microorganismos existentes, pero tamén inclúe as diferenzas xenéticas dentro de cada especie -por exemplo, entre as variedades de cultivos e as razas de gando-, así como a variedade de ecosistemas (lagos, bosques, desertos, campos agrarios,…) que albergan múltiples interaccións entre os seus membros (humanos, plantas, animais) e a súa contorna (auga, aire, chan…)» por tanto a biodiversidade non é soamente, que tamén, a cantidade de especies diferentes que existen senón que se trata dun concepto máis amplo e complexo. O concepto de conservación de especies, vista de forma individual e descontextualizado dos seus hábitats naturais, é un concepto de conservación propio de mediados do século pasado que xa foi superado. Actualmente o reto é conservar hábitats enteiros e con eles as súas especies. O que se coñece como conservación das especies «in situ».
A conservación «ex situ», é dicir, sacar ás especies dos seus hábitats e a súa contorna para realizar programas de conservación e cría en catividade soamente realízase con aquelas especies en perigo crítico de extinción que teñen ameazada a súa supervivencia nos seus hábitats naturais e esta cría e mantemento en cautividade realízase sempre en paralelo á restauración e conservación dos devanditos hábitats onde os exemplares criados en catividade serán reintroducidos. Ese é o obxectivo o seu a metodoloxía e este proceso é realizado sempre por parte da administración, que é quen ten a competencia e responsabilidade de facelo. Pódese resumir en que salvo casos extremos a prioridade non é defender as especies, senón os espazos que conteñen esas especies. O sentido deste procedemento é sinxelo de entender: De que serve sacar da natureza para criar en catividade a unha especie se permitimos que se destrúa o lugar no que dita especie pode vivir de forma autónoma en liberdade? Estariamos a converter a natureza nun zoo.
O que se celebra en Gondomar ten moi pouco que ver coa conservación de especies e moito co negocio (venda de animais silvestres acuñados) o falso amor á natureza (ninguén que realmente queira aos animais silvestres aceptaría separalos dos seus hábitats, a súa contorna e o conxunto da biodiversidade que lles acompaña na devandito contorna e mantelos en catividade) e o simple capricho de ter en casa a un animal salvaxe que, en realidade, é apenas un pálido reflexo do que realmente é un animal silvestre. Os animais salvaxes (e tan salvaxe é un falcón como un paporrubio) teñen que vivir libres e no seu medio natural. Defender esa necesidade de que os animais silvestres teñan que vivir onde deben vivir (e non nunha gaiola, nun cercado ou nun acuario, por grandes e luxosos que sexan) e que os animais silvestres teñen que seguir sendo silvestres (e non convertidos en mascotas domesticadas) é realmente amar aos animais e á natureza.
Se non se entende só demostra que seguimos necesitando moita educación ambiental. Por iso as organizacións ecoloxistas Amigas da Terra, Ecoloxistas en Acción e Greenpeace rexeitamos esta celebración en Gondomar e non entendemos como o concello patrocínaa. Se este é o concepto que o alcalde Paco Ferreira ten da conservación da natureza prodúcenos unha enorme preocupación. Non esquezamos sinalar que o tráfico ilegal de especies de fauna silvestre representa tamén un enorme mercado internacional que segue en volume de negocio ao tráfico de drogas e armas.